Mag ik je wat laten zien?

Charlotte: ‘Wat een hoop mooie werken: ik herken Cuyp, Steen, Rubens. En is dit is volgens mij een Vosmaer, of nee… Voskuijl heet hij geloof ik. Je moet hier wel echt afgaan op wat je aanspreekt, want tekstbordjes zijn er amper. Het voelt een beetje alsof je terug bent in de tijd.’ ‘Dat is nu precies waarom ik hier zo graag kom’, reageert Bauke. ‘De schilderijen hangen hier allemaal nog zoals 250 jaar geleden: van vloer tot plafond en alles door elkaar, niet geordend op tijd of genre. Deze manier van tentoonstellen voelt voor mij heel authentiek. In een vak kunstgeschiedenis dat ik momenteel volg hadden we het er laatst over dat in een museum kunst vaak uit z’n context wordt gehaald.’ Bauke kijkt om zich heen. ‘Maar hier is de oorspronkelijke bedoeling nog heel tastbaar.’

Charlotte: ‘Ik vind dat iets charmants hebben, om deze werken op dezelfde manier te beleven als bezoekers driehonderd jaar geleden.’

Het Mauritshuis

‘Bauke, kom je mee? Dan laat ik nu jou iets zien.’ De twee zijn inmiddels in het Mauritshuis, te midden van de Vlaamse meesters. ‘Ik ben dol op borrelplanken, dus dit schilderij vind ik altijd een feest om naar te kijken: Clara Peeters’ Stilleven met kazen, amandelen en krakelingen. Ken je het?’

Bauke: ‘Hé, dit schilderij zag ik laatst ergens afgebeeld. Toen vroeg ik me gelijk af waarom er in die grote kaas zo’n rondje is gekerfd.’ Charlotte: ‘Scherp gezien! Dat is het test-gat waarmee de keurmeester de kaas toetst. Die brokkelige textuur van de kaas is ongekend knap geschilderd. Net als dat Venetiaanse glas; je merkt gelijk hoe flinterdun dat is.’ Clara Peeters specialiseerde zich in zogenoemde ontbijtjes, ze blonk daarmee uit in een door mannen gedomineerde wereld.

‘Bijzonder, die signatuur op het mes’, merkt Bauke op. Charlotte: ‘Van wat dichterbij zie je misschien ook Peeters’ tweede handtekening. Die is iets beter verborgen.’ Bauke buigt zich naar voren en bekijkt het schilderij aandachtiger. ‘Ja, volgens mij zie ik ’m! Is het de weerspiegeling van haar gezicht in dat tinnen dekseltje?’ Charlotte: ‘Exact! Mooi hè? Dat soort verstopte zelfportretjes werd geïntroduceerd door Jan van Eyck begin 15de eeuw Twee eeuwen later pakte Peeters die traditie weer op.’

‘Dat portretje was me zonder jou nooit opgevallen’, zegt Bauke. ‘Ik kijk nu echt anders naar het schilderij.’ Charlotte: ‘Het grappige is dat het werk nog steeds hetzelfde is. Maar die achtergrondkennis geeft je een raamwerk waarbinnen je het schilderij beter kunt plaatsen. Dan merk je hoe bijzonder zo'n werk is.’ Bauke: ‘En geniet je ook meer.’