Mijn Rembrandt
René’s Rembrandt is Vermeer
Jouw Rembrandt
Dankzij de leden van de Vereniging Rembrandt is René's Rembrandt van ons allemaal. Heb jij ook een Rembrandt?
René (61), neuropsycholoog, gaat al sinds zijn studententijd regelmatig langs bij Het melkmeisje van Johannes Vermeer, en is er nog altijd niet op uitgekeken. ‘Er is harmonie in dit schilderij, het is uitgebalanceerd. De compositie, de kleur, lichtval, het formaat – alles klopt. En ook de vrouw die Vermeer afbeeldde blijft me fascineren. Het verveelt nooit.’
‘Toen ik ging studeren in Amsterdam zag ik Het melkmeisje voor het eerst, maar ik kende haar al van een kalender met 17de-eeuwse schilderijen in het Rijksmuseum die wij vroeger thuis hadden. Dat was mijn eerste kennismaking met de schilderkunst en daardoor groeide mijn verlangen om die werken ook in het echt te kunnen bekijken.’
‘Eenmaal staand voor Het melkmeisje werd ik onmiddellijk getroffen door de rust die dit werk uitstraalt. Dat komt doordat Vermeer alleen het wezenlijke weergaf, de achtergrond dringt zich niet op. Tegelijkertijd schilderde hij geen strakke achterwand, maar een muur met historie, met spijkergaatjes en kleine roestvlekjes. Het is een ruimte waarin je steeds nieuwe dingen ontdekt. Zo’n detail als de koperen emmer die aan de muur hangt is natuurlijk fantastisch. En ook die blauwe kan en de andere voorwerpen op tafel, doorleefde voorwerpen die elke dag door de handen van deze vrouw gaan – alles draagt bij aan de essentie. Vermeer laat je helemaal stilstaan in de tijd. Als kijker word je in het moment getrokken, dat kan alleen hij.’
‘Kunst geeft troost, het is voedsel voor de ziel.’
‘Van een verkoper van edelstenen hoorde ik dat Vermeer lapis lazuli gebruikte in zijn schilderijen. Toen ging ik heel anders naar dat prachtige blauw van die rok kijken. Bijzonder dat Vermeer zo’n kostbaar pigment gebruikte om een keukenmeid af te beelden, zij was immers van eenvoudige komaf. Ik werd nieuwsgierig naar deze vrouw. Wie was zij? Hoe zag haar leven eruit? Wat was haar relatie met Vermeer? Zij is met haar hele wezen bezig met het uitgieten van die melk. Onbaatzuchtig. Er is geen haast. Ik vind het moeilijk om er de juiste woorden voor te vinden, maar ze heeft bijna iets sacraals, iets religieus. Het is de Mona Lisa van Nederland, en net als Mona Lisa roept Het melkmeisje allerlei vragen op. Vragen die niet per se beantwoord hoeven te worden. Er is geen pasklaar antwoord.’
‘Het is mooi dat je in vervoering kunt raken. Dat doet kunst met je. Kunst geeft troost, het is voedsel voor de ziel. Ik ga elke week wel een keer naar een museum en kan me geen leven zonder kunst voorstellen. Als je al jaren musea bezoekt zie je ook wat er de laatste tijd allemaal is bijgekomen. Als er geen Vereniging Rembrandt was geweest… Ik word elke keer blij als ik hoor dat er weer een prachtig schilderij naar huis keert, blijvend te zien voor een groot publiek. Wat fijn dat het nu hier is en nooit meer weggaat, denk ik dan.’
Johannes Vermeer, Het melkmeisje, ca. 1660 | olieverf op doek, 45,5 x 41 cm | Rijksmuseum, Amsterdam | gesteunde aankoop uit 1908
Wist je dat Het melkmeisje bijna naar het buitenland was verdwenen? Klik hier als je meer wilt weten.
De betekenis van kunst is voor iedereen anders, maar het plezier van kunst verbindt ons allemaal. Word daarom net als René lid van de Vereniging Rembrandt. Samen met 16 duizend andere leden zorg je ervoor dat kunst die ertoe doet voor iedereen in de Nederlandse musea te zien is.
