16 oktober 2024
Kunst
15 februari 2024
UBL verwerft foto's van pionier Alexine Tinne
Alexine Tinne nam al foto’s toen bijna niemand dat nog deed. Ook reisde zij als een van de eerste West-Europese vrouwen naar het hart van Afrika. Dat er van deze bijzondere reis geen foto’s bekend waren, werd als een groot gemis ervaren. Onlangs doken die foto's op. Met steun van de Vereniging Rembrandt zijn ze nu aangekocht door de Universitaire Bibliotheken Leiden (UBL).
Avonturier
De Haagse Alexine Tinne (1835-69) was avontuurlijk aangelegd. In een tijd waarin expedities meestal waren voorbehouden aan mannen, reisde zij met haar moeder naar centraal Afrika. Daar deed Tinne iets dat haar nog uitzonderlijker maakt: ze nam foto’s, terwijl in die omstandigheden bijna niemand dat nog kon. Bovendien waren er maar weinig vrouwen die zich met fotografie bezighielden, omdat zij destijds moeilijker toegang hadden tot de benodigde kennis van optiek en chemie.
Noord-Afrika
Tinne maakte meerdere reizen in Noord-Afrika. De grootste en meest beroemde is de expeditie stroomopwaarts langs de Nijl, op zoek naar de bron van de rivier. Vanuit Caïro vertrok Tinne met haar moeder en een groot aantal bedienden en dragers in diverse schepen. Na ruim 3.600 kilometer reizen bereikten zij in 1862 het dorp Gondokoro in het huidige Zuid-Soedan. Daar sloegen zij hun kamp op, en nam Alexine de foto’s die nu door de UBL zijn verworven.
Alexine Tinne, Rustende figuur onder een boom bij hutten van het dorp Gondokoro, 1862 | albuminedruk, 18,7 x 22,8 cm | Universitaire Bibliotheken Leiden | gesteunde aankoop uit 2023
Benieuwd naar alle foto's? Klik hier.
Interesse in de mens
Deze foto’s behoren tot de vroegste die in het binnenland van
Afrika zijn genomen. Ze tonen beelden van een kleine
woongemeenschap en haar inwoners, op een ongedwongen manier, die sterk verschilt
van latere foto’s die voor toerisme en antropologische wetenschap werden gebruikt. De foto’s van Tinne getuigen van een grote interesse
in hoe mensen in deze regio leefden.
Alexine Tinne, Twee mannen in het dorp Gondokoro, in het huidige Zuid-Soedan, 1862 | albuminedruk, 20,2 x 14,5 cm | Universitaire Bibliotheken Leiden | gesteunde aanwinst uit 2023
Benieuwd naar alle foto's? Bekijk ze hier.
Extra bijzonder
De aanwinst is van grote waarde voor de UBL, waar de oudste fotohistorische collectie in Nederland is gehuisvest. De UBL streeft naar een zo compleet mogelijk beeld van de Nederlandse fotografiegeschiedenis. Als een van de belangrijkste Nederlandse fotopioniers mocht Tinne hierin absoluut niet ontbreken. Dat het ook nog gaat om een recent ontdekte serie, genomen tijdens een reis waarvan lange tijd geen foto’s bekend waren, maakt de aanwinst extra bijzonder.
Met dank aan
Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Themafonds Fotografie en Video en haar VriendenLoterij Aankoopfonds), het Mondriaan Fonds, het Hendrik Muller Fonds en de Vrienden van UB Leiden.
