Kunst 9 juni 2020

Goud voor Groningen

Soms komen er kansen voorbij die niet mogen worden gemist, ongeacht de situatie. Zo kwam het Groninger Museum onlangs op het spoor van een uiterst zeldzame munt die nauw verweven is met de geschiedenis van Groningen ten tijde van de Tachtigjarige Oorlog.

Teken van verdeeldheid

Deze gouden dubbele dukaat, of dubloen, werd in de periode 1589-91 in opdracht van de Groninger Ommelanden in Culemborg geslagen. Dat getuigt van de verdeeldheid waarmee de regio Groningen op dat moment te maken had. Terwijl de Ommelanden 'Staats' waren, had de stad Groningen in 1580 de Spaanse kant gekozen. Pas veertien jaar later werd de stad veroverd door Prins Maurits van Nassau en zijn neef, de Friese stadhouder Willem Lodewijk van Nassau-Dillenburg.

Een dubieuze muntmeester

Overigens was de muntmeester die in Culemborg voor de Ommelanden werkte, Hendrik Craeyvanger, bepaald geen betrouwbare partij. Eerder was hij al in Amsterdam betrokken geweest bij een illegaal munthuis, en ook in Culemborg hield hij zich niet aan de regels. In 1591 werd Craeyvanger daarom op last van de Staten-Generaal opgepakt. Misschien heeft dat bijgedragen aan het einde van de Ommerlander muntslag in Culemborg in datzelfde jaar. Omdat er maar zo'n drie jaar geproduceerd is, zijn de Ommerlander munten schaars. Tot kort geleden was deze gouden dubloen zelfs alleen uit archiefbeschrijvingen bekend.

Meer weten over deze aanwinst? Klik hier.

Deze aankoop is mogelijk gemaakt met steun van de Vereniging Rembrandt (mede dankzij haar Groninger Fonds) en het J.B. Scholtenfonds.