Canon Nederlandse kunst bewijst: Vereniging Rembrandt steunt de absolute top
Codart Canon
De voorselectie van de canon werd gedaan door kunstexperts die zijn aangesloten bij de internationale netwerkorganisatie CODART (Curators of Dutch and Flemish Art). Zij stelden voorafgaand een aantal spelregels op. Om te voorkomen dat er vrijwel uitsluitend schilderijen in de canon zouden komen, stelden zij de aantallen per kunstvorm vast: zestig schilderijen, tien tekeningen, tien prenten, tien sculpturen en tien werken van toegepaste kunst. Ook werd afgesproken dat ensembles, zoals de met schilderijen bekleedde Oranjezaal in Huis ten Bosch te Den Haag, tellen als één kunstwerk.
Cijfers
Van de in de canon opgenomen unieke werken – van prenten bestaan in de regel meerdere exemplaren – bevinden zich er dertig in Nederland en twaalf in België. De rest is verspreid over museale collecties in andere Europese landen en de VS. Vijf van de dertig in Nederland te bewonderen werken uit de canon bevinden zich nog op de plek waarvoor ze zijn gemaakt, zoals het grafmonument van Willem van Oranje in de Nieuwe Kerk te Delft en de 14de-eeuwse kroonluchter in de Walburgiskerk te Zutphen, de overige 25 bevinden zich in museale collecties.
De Vereniging Rembrandt en de canon
Negentien van deze 25 werken zijn via aankoop in onze musea terechtgekomen. Bij maar liefst tien daarvan bood de Vereniging Rembrandt onmisbare steun (zie het overzicht hieronder). Interessant is dat drie van deze aankopen nog in deze eeuw zijn gedaan, wat aangeeft dat de Vereniging Rembrandt nog steeds helpt bij de verwerving van absolute topkunst.
Overzicht
- Hendrick Avercamp, Winterlandschap met schaatsers, ca. 1608, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 1897)
- Elias Scerpswert, Borstbeeld van de heilige Frederik, 1362, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 1899)
- Johannes Vermeer, Het melkmeisje, ca. 1660, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 1908)
- Anthonis Mor, Portretten van Sir Thomas Gresham en zijn echtgenote Anne Fernely, Lady Gresham, ca. 1560-65, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 1931)
- Maker onbekend, Poppenhuis van Sara Ploos van Amstel-Rothé, 1699, Frans Hals Museum, Haarlem (gesteund in 1958)
- Pieter van Anraedt, Stilleven met stenen kruik en pijpen, 1658, Mauritshuis, Den Haag (gesteund in 1972)
- Adam van Vianen I, Kan met deksel vervaardigd voor het Amsterdamse zilvergilde, 1614, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 1976)
- Johan Gregor van der Schardt, Zelfportret, ca. 1573, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 2000)
- Gerrit Berckheyde, Gezicht op de Gouden Bocht in de Herengracht, ca. 1671-72, Rijksmuseum, Amsterdam (gesteund in 2008)
- Clara Peeters, Stilleven met kazen, amandelen en krakelingen, ca. 1615, Mauritshuis, Den Haag (gesteund in 2012)