Van ons allemaal sinds 1901

Toen de heilige Veronica nog geen heilige was, maar een gewone sterveling, ontmoette zij Christus op zijn kruisweg. Ze bood hem een doek aan waarmee hij het bloed en zweet van zijn gezicht kon vegen. Een wonder voltrok zich: op de doek bleef een afdruk van Christus' gelaat achter. Beide gebeurtenissen zien we hier afgebeeld, als in een stripverhaal. Centraal in het schilderij staat de berg Golgotha, waar de kruisiging van Christus plaatsvindt. Aan de voet van het kruis knielt Veronica met de reeds bedrukte doek. Rechts achterin zien we het moment dat hieraan voorafging: het aanbieden van de doek op de kruisweg. Het struikelblok waardoor Christus op dat moment wordt gepijnigd is een toevoeging die typerend is voor laatmiddeleeuwse passieafbeeldingen, waarin de lijdengeschiedenis op een heel zintuiglijke manier voor het voetlicht wordt gebracht.

Waarom gesteund

Door de complexe compositie, gedetailleerde schilderwijze en het gebruik van echt goud behoort deze Kruisiging tot de top van het oeuvre van Jacob Cornelisz van Oostsanen. Het schilderij maakte in de 19de eeuw deel uit van de beroemde collectie Van den Bogaerde op kasteel Heeswijk. Toen die verzameling rond 1900 uiteen viel, hielp de Vereniging Rembrandt het Rijksmuseum bij de aankoop van de Kruisiging. Bij die gelegenheid werd ook de aankoop gesteund van een zeldzaam eikenhouten beeldje van Adriaen van Wesel. Eerder was uit dezelfde verzameling al een belangrijke 17de-eeuwse portretbuste verworven.