Beschrijving

De Gregoriusmis

is een verbeelding van de legende dieverhaalt hoe Christus tijdens een mis verscheen aan pausGregorius (540- 604). Christus staat op het altaar als de Manvan Smarten in zijn graf. Het bloed uit de wond in zijnzijde vloeit in een kelk, maar besprenkelt op dit schilderijook een zieltje in het vagevuur naast het altaar. Dit zieltjeheeft de armen smekend opgeheven. Het paneel zal eenfunctie hebben gehad in de nagedachtenis van de mandie links op de voorgrond is afgebeeld. Het gezicht vanhet naakte figuurtje in het vagevuur lijkt sterk op het zijne.In deze complexe voorstelling zitten allerlei elementendie aan het publiek kunnen worden uitgelegd. Letterlijken figuurlijk zou men op verschillende scènes kunneninzoomen. Het schilderij wordt toegeschreven aan een niet bijnaam bekende Noord-Nederlandse schilder, die rond1500-15 werkzaam was en van wie slechts vier werkenbewaard zijn. Hij wordt de Meester van de Levensbrongenoemd naar een paneel met een voorstelling van deLevensbronin de Národní Galerie in Praag.

Waarom gesteund

Slechts vier schilderijen worden toegeschreven aan de Hollandse maker van dit werk. Het zijn alle vier memorietafels, dat wil zeggen voorstellingen waarop een opdrachtgever is te zien, die ten eeuwigen dage bidt voor zijn ziel. In dit geval is hij daarbij getuige van Christus’ verschijning aan Sint Gregorius toen deze twijfelde aan diens aanwezigheid in de wijn die bij de mis wordt gebruikt. Het museum was niet alleen in de kunstwaarde van het paneel geïnteresseerd, maar ook in de manier waarop het laat zien waar het misoffer voor staat. Dit aan thema’s zo rijke paneel past mooi in de Collectie Nederland. In de vastecollectie van het Catharijneconvent komt het paneel goed tot zijn recht, omdat in deze collectie met name onder andere aandacht is voor het thema ‘het leven nade dood’.