Van ons allemaal sinds 1883

De meesterlijke tekenkunst van Hendrick Goltzius blijkt goed uit dit intieme beeld van een aap. Met nauwkeurig geplaatste krijtstreepjes en uitgekiende licht-donkercontrasten, schiep hij een levensecht dier. Niet alleen het uiterlijk is realistisch: door de voeten die tegen elkaar krullen, en de hand die afwezig aan de ketting voelt, gaf Goltzius deze aap ook een karakter. Waar hij het dier tegenkwam is niet bekend, maar Goltzius heeft hem ongetwijfeld ‘naer het leven’ getekend. Zulke uitheemse dieren vonden rond 1600 via koopvaardijschepen hun weg naar Noord-Europa, waar ze als zeldzame en kostbare huisdieren werden gehouden.

Waarom gesteund

Op de veiling van de beroemde collectie van Jacob de Vos in 1883 kochten de oprichters van de Vereniging Rembrandt bijna 500 tekeningen. Die werden later overgedragen aan het Rijksprentenkabinet, dat hierdoor zijn tekeningencollectie in één klap verdubbeld zag worden. Onder de tekeningen bevond zich ook deze Zittende aap aan een ketting, die destijds nog op naam stond van Roelant Saverij. Pas in 1985 werd de tekening door de Goltzius-expert Emil Reznicek geïdentificeerd als een belangrijk werk van Hendrick Goltzius.