Beschrijving

Over De man met de rode muts bestaan meer vragen dan antwoorden. We weten niets over de identiteit van de man en het is zelfs niet eens zeker of het hier gaat om een portret. Vanwege de schrijfattributen is dit schilderij in het verleden wel De rekenmeester of De schrijvende evangelist genoemd. Inmiddels zijn beide interpretaties verworpen. Onzekerheid is er ook over de maker. Toen Museum Boijmans het schilderij in 1937 aankocht, gold het als een prachtig voorbeeld van Rembrandts late werk. Kenners waren lyrisch over de ruwe schilderwijze, waarbij ook met het paletmes is gesmeerd. Stilistische vergelijking met andere, onbetwiste schilderijen uit Rembrandts late periode, leidde later echter tot twijfels over de eigenhandigheid. In 1988 merkte het toonaangevende Rembrandt Research Project het schilderij aan als 'School van Rembrandt', maar er zijn nog steeds Rembrandtkenners die menen dat het werk van de grote meester zelf is.

Waarom gesteund

In 1933 slaagde het Rijksmuseum er met steun van de Vereniging Rembrandt in drie Rembrandts te verwerven: de Titus in monniksdracht, De verloochening van Petrus en De jonge vrouw in gefantaseerde kleding. In dezelfde periode dacht ook Dirk Hannema, directeur van Museum Boijmans, veel aan Rembrandt. Toen het in 1937 voor hem mogelijk bleek Rembrandts Man met de rode muts aan te schaffen, stelde hij alles in het werk om dat voor elkaar te krijgen. Nadat de oorspronkelijke vraagprijs van het schilderij was gezakt van 350.000 naar 250.000 gulden, bood de Vereniging Rembrandt 50.000 gulden aan. Drie maanden later had Hannema er van particulieren ruim 118.000 gulden bij gekregen, wat de stad Rotterdam met nog eens 75.000 gulden beloonde. Het was pas het tweede schilderij van Rembrandt in de collectie van Museum Boijmans en bovendien een uit zijn gewilde, late periode, dus de vreugde bij de aankoop was groot. Twee jaar later kocht Hannema, eveneens met steun van de Vereniging Rembrandt, een derde Rembrandt: de Titus aan de lezenaar, een schilderij waarvan, anders dan De man met de rode muts, de eigenhandigheid tegenwoordig niet wordt betwist.