De heilige Helena ontdekt het Ware Kruis
ca. 1535-40 Jan van Scorel Centraal Museum
- Kunstenaar
- Jan van Scorel (1495 - 1562)
- Datering
- ca. 1535-40
- Techniek
- Diverse technieken
- Afmetingen
- 217 x 302 mm
- Museum
- Centraal Museum
- Verzamelgebied
- Middeleeuwen en Renaissance, Prenten en Tekeningen
- Periode
- 1500-1600
- Gesteund in
- 2014
- Herkomst
- Veiling Collectie I.Q. van Regteren Altena, deel IV, Amsterdam (Christie's), 10 december 2014, nr. 97; Centraal Museum, Utrecht, inv.nr. 33473
Beschrijving
Op de tekening is een aantal momenten afgebeeld uit de geschiedenis van de vinding van het Ware Kruis, zoals beschreven in de Legenda aurea. Te zien is hoe de drie kruisen van Golgotha in aanwezigheid van de Romeinse keizerin Helena worden opgegraven. Op de achtergrond rechts wordt het Ware Kruis teruggebracht naar Jeruzalem en linksboven is de strijd uitgebeeld tussen keizer Constantijn en Maxentius. De slag werd in 312 beslecht op de Milvische brug, de brug over de Tiber bij Rome. Constantijns overwinning was hem voorspeld in een visioen van een lichtend kruis en zijn zege was de directe aanleiding voor Helena om op zoek te gaan naar het Ware Kruis. De Utrechtse schilder Jan van Scorel (1495-1562) maakte deze tekening als voorstudie van een drieluik voor de Grote Kerk in Breda in opdracht van leden van de familie Oranje-Nassau.
Waarom gesteund
Tekeningen van de Utrechtse kunstenaar Jan van Scorel zijn uitermate zeldzaam. Van de handvol tekeningen die van hem bewaard zijn gebleven, bevinden de meeste zich in buitenlandse verzamelingen. Dat recent uitgerekend dit blad kon worden verworven, is een wel heel gelukkig toeval: het is een voorstudie voor een van Van Scorels weinige grote altaarstukken die nog te zien zijn in Nederland. Dit drieluik met het verhaal van de vinding van het Ware Kruis bevindt zich nog altijd op zijn oorspronkelijke locatie, in de Grote Kerk van Breda.
Met dank aan
Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt, de Stichting Nationaal Fonds Kunstbezit en het VSBfonds
Vragen
Valt je iets op? Of heb je extra informatie over dit object? Laat het ons weten!
Bulletin
Zeldzame voorstudie van Jan van Scorel
Bulletin van de Vereniging Rembrandt, voorjaar 2015, pp.14-15
Download