Van ons allemaal sinds 1970

De compositie van deze aanbidding doet aan gebeeldhouwd reliëf denken. Met uitzondering van koning Balthasar zijn alle hoofdpersonen van de zijkant afgebeeld. Hun statische houding - als in een ceremonie - versterkt het plechtige karakter van de voorstelling. Het schilderij is typerend voor de kunst van Ter Brugghen, die altijd archaïsch aandoet. Door de schematische ruimte-uitbeelding bijvoorbeeld, maar ook door de gemaniërde, zware plooival van de mantels en tulbanden. Bijzonder is hier ook de pasgeboren Christus, die meer op een foetus lijkt dan op een voldragen baby.

Waarom gesteund

De kunst van Hendrick ter Brugghen en die van de andere Utrechtse caravaggisten bleef lange tijd buiten de canon van de Hollandse schilderkunst. Dat veranderde na de herontdekking van Caravaggio en zijn internationale navolgers op twee tentoonstellingen in de jaren 1950. Het werk van de Utrechtse caravaggisten werd toen plots internationaal salonfähig en daardoor ook kostbaar. Mede dankzij de Vereniging Rembrandt kon het Rijksmuseum in 1970 dit stemmige, vroege schilderij van Ter Brugghen verwerven.